ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ –ไพลเป็นพืชไม้ล้มลุกสูง 0.7-1.5 เมตร มีเหง้าใต้ดิน เปลือกสีน้ำตาลแกมเหลือง เนื้อในสีเหลืองถึงเหลืองแกมเขียว แทงหน่อหรือลำต้นเทียมขึ้นเป็นกอ ซึ่งประกอบด้วยกาบหรือโคนใบหุ้มซ้อนกัน ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปขอบขนานแกมใบหอก กว้าง 3.5-5.5 เซนติเมตร ยาว 18-35 เซนติเมตร ดอกช่อ แทงจากเหง้าใต้ดิน กลีบดอกสีนวล ใบประดับสีม่วง ผลเป็นผลแห้งรูปกลมดอกออกเป็นช่อรูปกรวย ก้านช่อแทงขึ้นมาจากเหง้าใต้ดิน ในฤดูหนาวและฤดูร้อนต้นบนดินจะตาย จะงอกขึ้นมาใหม่ในฤดูฝน
- ไพล เป็นไม้ล้มลุกเนื้ออ่อน เจริญงอกงามในทุกฤดูฝน ต้นโทรมในทุกฤดูหนาว
- หัว ลงหัวในดินเป็นแง่งติดกันเป็นพืดเหมือนว่านหรือขิง สูงประมาณ 1 ถึง 1.5 เมตร
- เหง้า มีขนาดใหญ่อยู่ใต้ดิน เนื้อในเหง้าสีเหลือง มีกลิ่นหอมร้อนเฉพาะตัว
- ใบ รูปร่างเรียวยาว ปลายใบแหลม
- ดอก เป็นช่อ ลักษณะเป็นแท่งกลมยาวปลายแหลมออกจากเหง้าใต้ดิน ดอกเป็นเกล็ดซ้อนทับกันเป็นปุ่มคล้าย ลูกตุ้มถ่วงนาฬิกา โตกลม ปลายแหลม คล้ายลูกมะกอก มีดอกเล็กๆ แซมออกตามเกล็ด ดอกมีความสวยงามเช่นเดียวกับดอกขิง หรือดอกกะทือ กลีบดอกสีนวลใบประดับสีม่วง
ที่มา : กรมวิชาการเกษตร